Trong phần thực hành giảng dạy các kỹ năng quốc phòng và an ninh giáo viên cân có những phương pháp, kỹ thuật dạy học, phương pháp thuyết trình, đối thoại, vân đáp kết hợp một cách tỉ mỉ và chính xác việc thực hành, vũ khí, trang bị với các dụng cụ trực quan. Qua đó vận dụng linh hoạt các phương tiện dạy học hiện đại chú trong phương pháp nghiên cứu, sáng tạo, nhiều tình huống học sinh độc lập suy nghĩ và tiếp thu tốt hơn các kiến thức cơ bản của nội dung bài học. Trong phương pháp giảng dạy cho sinh viên chuyên nghành GDQP-AN không chỉ đòi hỏi cao về phương pháp, kỹ năng mà người giáo viên GDQP-AN còn phải nắm vững tốt các kiến thức cơ bản về Quốc phòng và An ninh trong tình hình hiện nay. Qua đó bồi dưỡng, rèn luyện kiến thức năng lực, tác phong cho sinh viên chuyên nghành GDQP-AN. Để khi ra các sinh viên ra trường sẽ có một hành trang kiến thức vững chắc, cũng như tác phong trang nghiêm của một người giáo viên GDQP-AN.

1. Giới thiệu về sinh viên chuyên nghành GDQP-AN tại trường Đại học Vinh hiện nay

Nằm trên trục đường quốc lộ 46. Trung tâm giáo dục quốc phòng và an ninh. Trường Đại học Vinh thuộc địa bàn xã Nghi Ân – Tp Vinh – Tỉnh Nghệ An. Là một trong 8 cơ cở được Bộ giáo dục và đào tạo cho phép đào tạo chuyên nghành giáo dục quốc phòng-an ninh chính quy. Hiện nay Trung tâm GDQP-AN đang có 4 lớp từ khóa 56,57,58,59 và tổng số sinh viên là 70 sinh viên trong đó có 2 du học sinh của nước bạn Lào. Trong những năm qua Ban giám hiệu nhà trường cũng như Ban giám đốc trung tâm GDQP-AN luôn coi trong về chất lượng là chính. Nhìn chung những sinh viên chuyên nghành GDQP-AN từ lúc học đến lúc ra trường luôn có được tư tưởng tốt, kiến thức vững vàng và tác phong nghiêm túc chững chạc. Trong học tập cũng như trong các phong trào đoàn thể thì sinh viên chuyên nghành GDQP-AN luôn tích cực tham gia và luôn đạt được những kết quả tốt, đáng ghi nhận. Bên cạnh đó sinh viên chuyên nghành GDQP-AN còn tha gia và làm tốt vào hoạt động tình nguyện trong nước và quốc tế. Nhìn chung trong học tập và rèn luyện thì sinh viên chuyên nghành GDQP-AN luôn có những kết quả cao được nhà trường và Ban giám đốc trung tâm ghi nhận.

Sinh viên GDQP-AN trao đổi kinh nghiệm học tập

2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục cho sinh viên chuyên nghành giáo dục quốc phòng-an ninh

Trong giai đoạn hiện nay, tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến nhanh chóng, phức tạp, tiềm ẩn những yếu tố khó lường. Đối với nước ta, các thế lực thù địch vẫn ráo riết chống phá, chủ yếu bằng chiến lược diễn biến hoà bình, nhằm xoá bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, xoá bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng Sản, chuyển hoá cách mạng nước ta đi chệch hướng xã hội chủ nghĩa. Nhằm xây dựng và bảo vệ vững chắc nước Việt Nam XHCN chúng ta cần xây dựng một thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân trong đó học sinh, sinh viên ở các trường THPT, đại học, cao đẳng nói chung và Trung tâm Giáo dục quốc phòng an ninh Vinh nói riêng là một lực lượng hùng hậu, có sức khỏe, có trình độ học vấn, có tiềm năng sáng tạo, có khả năng tiếp cận và làm chủ khoa học kỹ thuật hiện đại, chủ nhân tương lai của đất nước.

Giáo dục quốc phòng an ninh cho học sinh sinh viên có vị trí quan trọng thuộc giáo dục đào tạo của hệ thống giáo dục quốc dân có ý nghĩa đặc biệt trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tỏ quốc trong tình hình mới. Giáo dục quốc phòng an ninh cho sinh viên còn có những điều cần quan tâm.

Nằm trong hệ thống các trung tâm giáo dục quốc phòng an ninh của cả nước, trung tâm giáo dục quốc phòng an ninh trường Đại học Vinh đào tạo 4 khóa giáo dục quốc phòng an ninh chuyên nghành có những đóng góp tích cực cho nhiệm vụ của đất nước. Sinh viên chuyên ngành luôn phấn đấu theo mục tiêu đào tạo của nhà trường Đại học Vinh đề ra “ Bản lĩnh – Trí tuệ - Văn minh – Tình nguyện”.

Với nhiệm vụ quan trọng của giáo dục quốc phòng thì đào tạo chính quy cho sinh viển chuyên nghành là rất quan trọng. Trong những năm vừa qua mặc dù còn rất nhiều khó khăn, thách thức nhưng dưới sự lãnh đạo của Nhà trường, Ban lãnh đạo khoa đã đạt được kết quả tích cực các lĩnh vực, hoàn thành những nhiệm vụ đề ra. Cụ thể là tỉ lệ tốt nghiệp bằng giỏi và khá chiếm đa số, trung tâm đã giới thiệu được khá nhiều sinh viên tham gia lớp học cảm tình Đảng,…

Bên cạnh những thành tích đạt được thì tốc độ xây dựng cơ sở, vật chất của Trung tâm còn khá chậm. Cụ thể như cơ sở, vật chất còn yếu kém. Các bãi tập, thao trường chưa phong phú và sát thực tế. Hệ thống phòng máy tính chưa được lắp đặt để đi vào sử dụng. Các phòng máy chiếu còn gặp nhiều trục trặc. Với việc đổi mới phương thức học áp dụng chương trình CDIO, tuy nhiên hệ thống mạng vẫn còn rất kém. Đối với sinh viên thì việc học thực sự chưa cố gắng và tập trung biểu hiện là việc trốn ra ngoài còn có.

Vì vậy câu hỏi đặt ra ở đây là chúng ta phải làm gì để nâng cao chất lượng sinh viên chuyên  ngành giáo dục quốc phòng an ninh?

Sau đây là một số giải pháp của tôi để nâng cao chất lượng của sinh viên chuyên giáo dục quốc phòng an ninh.

Một là, Nhà nước đầu tư nguồn kinh phí cho môn học; tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học theo hướng thực hành là chính. Việc tổ chức cho toàn bộ học sinh, sinh viên được bắn đạn thật là vấn đề hết sức khó khăn nhưng có lợi ích rất lớn trong quá trình học tập. Để làm được việc này cần có sự chỉ đạo thống nhất của Bộ Quốc phòng, Bộ Giáo dục và Đào tạo; cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các trường và cơ quan quân sự địa phương, đơn vị quân đội, công an và có nguồn kinh phí để thực hiện nội dung này. Đối với học sinh được bảo đảm mô hình học cụ, vũ khí trang bị, phòng học chuyên dung.

Hai là, Tổ chức cho sinh viên chuyên ngành tham gia các tiết dạy (trợ giảng) của thầy cô có kinh nghiệm để học tập và bổ sung kỹ năng cho sau này. Với điều kiện ở tập trung thì việc nâng cao giải pháp này mang tính khách quan rất lớn trong hiện tại.


Sinh viên chuyên ngành GDQP-AN tham gia các tiết dạy (trợ giảng)

Ba là, Tăng cường và tạo điều kiện cho sinh viên chuyên thực hiện tình nguyện tại chỗ. Dựa vào điều kiện 1 tháng học của sinh viên không chuyên xuống học quốc phòng tại trung tâm thì việc sinh viên chuyên ngành bắt đầu từ năm hai có thể tiếp cận các đại đội để trực tiếp hỗ trợ, quản lý, giảng dạy điều lệnh đội ngũ cho sinh viên không chuyên. Vừa nâng cao kỹ năng, vừa bổ sung kiến thức , kinh nghiệm cho việc giảng dạy sau này.


Sinh viên chuyên nghành GDQP-AN tham gia tình nguyện tại chỗ

Bốn là, Tổ chức các giờ tự học và học nhóm tại Trung tâm. Một trong những thuận lợi của sinh viên chuyên giáo dục quốc phòng là ở tập trung, nên việc áp dụng giải pháp này là thực tế và khả quan.Việc tổ chức tự học và học nhóm giúp sinh viên nâng coa khả năng giao tiếp, tiếp cận kiến thức, học hỏi từ các thế hệ trước. Tạo ra các giờ học tập thú vị và hiệu quả.Ví dụ: Sinh viên có thể tự tổ chức mượn các phòng học trống để luyện tập tự giảng và viết bảng, soạn giáo án,…


Tổ chức học nhóm và tự học

Năm là, phát triển đội ngũ giáo viên, giảng viên GDQPAN, biên chế cơ hữu và có cơ chế chính sách sử dụng đội ngũ giáo viên, giảng viên.

Để thực hiện giải pháp này cán bộ lãnh đạo, quản lý trong ngành giáo dục đào tạo và các đơn vị phối hợp cần tăng cường nhận thức về nhiệm vụ GDQPAN; quán triệt sâu sắc Chỉ thị số 12 - CT/TW ngày 03 tháng 5 năm 2007  của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục quốc phòng, an ninh trong tình hình mới. Kiện toàn đội ngũ giáo viên GDQPAN, theo lộ trình đổi mới căn bản toàn diện giáo dục đào tạo.   

Triển khai nghiêm túc, hiệu quả Đề án “Đào tạo giáo viên, giảng viên GDQPAN cho các trường trung học phổ thông, trung cấp chuyên nghiệp, trung cấp nghề và các cơ sở giáo dục đại học đến năm 2020” theo Quyết định số 607/QĐ-TTg, ngày 24/4/2014 của Thủ tướng Chính phủ. Tổ chức tuyển sinh ở trường quân sự hay trường sư phạm phải thống nhất cơ chế chính sách bảo đảm cho người học. Kết hợp tuyển chọn đào tạo cử nhân GDQPAN dài hạn 4 năm với cử tuyển đào tạo văn bằng 2 là cách làm hiệu quả nhất, vừa ổn định tổ chức biên chế của các cơ sở đào tạo, đảm bảo nhiệm vụ trước mắt, vừa xây dựng nguồn chính quy lâu dài.

Sáu là, đổi mới nội dung chương trình GDQPAN gắn với đổi mới phương pháp giảng dạy và công tác tổ chức quản lý môn học. Bám sát mục tiêu yêu cầu GDQPAN cho thế hệ trẻ trong sự nghiệp bảo vệ tổ quốc hiện nay. Các cấp học và trình độ đào tạo, mỗi chương trình có nội dung và mục tiêu riêng với khối lượng kiến thức phù hợp, đảm bảo tính liên thông không trùng lặp. Mức độ phân cấp về nội dung rõ nét, kết hợp phương pháp tuyến tính với đường tròn đồng tâm trong phát triển chương trình.

Bảy là, chuyển đổi mạnh mẽ phương pháp dạy học đại học, nâng cao năng lực của người học. Đối mới mạnh mẽ giáo dục đại học là yêu cầu tất yếu để tồn tại của các trường ĐH, CĐ trong sự phát triển của nền kinh tế tri thức hội nhập. Đào tạo phải gắn liền với thực tế, không xa rời thực tế. Giáo dục quốc phòng và an ninh bảo vệ Tổ quốc trong điều kiện thời bình, phải chuẩn bị nguồn nhân lực cho  chiến tranh ngay trong việc xây dựng chương trình. Vì vậy, phải thiết kế chương trình phù hợp với sự phát triển của khoa học và Nghệ thuật quân sự Việt Nam trong tình hình mới.

3. Kết luận

 Đôỉ mới mạnh mẽ giáo dục Đại học là yêu cầu tất yếu để tồn tại của các trường Đại học, cao đẳng trong sự phát triển của nền kinh tế tri thức hội nhập. Đào tạo phải gắn liền với thực tế, không xa rời thực tế. Giáo dục quốc phòng và an ninh bảo vệ Tổ quốc trong điều kiện thời bình, phải chuẩn bị nguồn nhân lực cho chiến tranh ngay trong việc xây dựng chương trình phù hợp với sự phát triển của khoa học và nghệ thuật quân sự Việt Nam trong tình hình mới.

                                                                                                                                                                                                       Bài và ảnh TTGDQP.AN

​